Okołooperacyjny transfer pacjenta – wyzwania w opiece nad chorymi
15 lutego 2023
Według różnych źródeł badań medycznych, nawet do 40% przypadków zdrowotnych wśród pielęgniarek to dolegliwości bólowe kręgosłupa i mięśni, będące wynikiem ręcznego przenoszenia pacjenta. Opiekunowie medyczni zapadają na choroby zawodowe, w tym urazy układu mięśniowo-szkieletowego (MSK), znacznie częściej niż profesjonaliści w jakimkolwiek innym zawodzie.
Urazy związane z zawodem pielęgniarskim
Badania pokazują, że 56% pielęgniarek doświadczyło bólu pleców spowodowanego lub nasilającego się w pracy, a 80% z nich kontynuowało pracę pomimo tych dolegliwości[1].
Częste występowanie dolegliwości bólowych układu mięśniowo-szkieletowego, zwłaszcza przewlekłych bólów krzyża, oznacza koszty leczenia, utratę zdolności do pracy i braki kadrowe[2].
Pielęgniarki mogą stracić średnio 35 800 dni roboczych każdego roku w wyniku urazu układu mięśniowo-szkieletowego[3]. Oznacza to, że prawdopodobnie znaczna liczba pielęgniarek, które ręcznie przenoszą pacjentów w sali operacyjnej lub na oddziale, będzie zmuszona odejść z zawodu z powodu spondylozy i przewlekłego bólu kręgosłupa. Dyrektorzy szpitali, chcąc nie stracić personelu i przyciągnąć nowych pracowników do opieki nad pacjentami, powinni zdać sobie sprawę z faktu, że bezpieczne ręczne przenoszenie pacjenta po prostu nie istnieje. Przekładanie pacjenta siłą mięśni personelu jest niebezpieczne zarówno dla personelu, jak i dla pacjenta.
Szpitale i podmioty świadczące opiekę zdrowotną nieustannie próbują podnieść wydajność pracy i dążą do osiągania lepszych wyników klinicznych. Zależy im na wyeliminowaniu ryzyka powikłań i roszczeń prawnych ze strony pacjentów. Są również świadomi własnych możliwych zagrożeń zdrowotnych, związanych z wykonywanym zawodem. Niezdolność do pracy członka zespołu chirurgicznego wpływa na funkcjonowanie całego oddziału. Ordynatorzy i oddziałowe poszukują zatem rozwiązań technicznych, które mogą zmniejszyć obciążenie fizyczne i psychiczne ich personelu. Powodem inwestowania w technologię wspierającą personel są też rosnące standardy bezpieczeństwa, eliminacja zagrożeń epidemiologicznych, odleżyn i urazów mechanicznych, rejestrowanie zdarzeń niepożądanych.
Metody przenoszenia pacjentów obejmują:
• Śluzy wbudowane, zintegrowane z infrastrukturą szpitala – muszą być zaplanowane na wczesnym etapie planowania szpitala.
• Rozwiązania mobilne, niezależne od architektury bloku operacyjnego, które można wprowadzić i wykorzystać w dowolnym momencie.
Podstawową ręczną metodą przenoszenia pacjenta jest użycie konwencjonalnego prześcieradła. Procedura wymaga uniesienia prześcieradła z pacjentem i przeniesienie go na inną powierzchnię. Jest to najbardziej dostępne rozwiązanie, ale nie tak bezproblemowe i ekonomiczne, jak mogłoby się wydawać. Przenoszenie pacjenta w opisany sposób może spowodować problemy zdrowotne personelu. Co więcej, podczas przenoszenia ciało pacjenta kilkakrotnie zmienia pozycję, co może skutkować dodatkowymi obrażeniami.
Inną metodą jest przenoszenie ręczne za pomocą mat poślizgowych. Aby skorzystać z tej metody, personel musi obrócić pacjenta, umieszczając obie maty płasko na łóżku. Następnie, chwytając za górną warstwę materiału można przemieścić pacjenta. Postępowanie z pacjentem nadal wymaga siły fizycznej opiekunów, a także odpowiednich technik. Metoda ta nie sprawdzi się przy przekładaniu pacjenta między dwiema powierzchniami. Służy raczej do repozycjonowania niż przenoszenia okołooperacyjnego na bloku operacyjnym (np. z blatu stołu operacyjnego na transporter lub łóżko).
Rozwiązaniem, które można zastosować do przemieszczania się pomiędzy różnymi powierzchniami jest deska transferowa. Jednak ta ma ograniczoną nośność i nie eliminuje niewygodnej pozycji personelu, nadal wymagany jest skoordynowany wysiłek zespołu pielęgniarskiego.
Bardziej ergonomicznymi urządzeniami są deski rolkowe i dmuchane. Oba systemy przeznaczone są do przenoszenia pacjentów między dwiema różnymi powierzchniami. Deska rolkowa jest bardziej ekonomicznym rozwiązaniem. Jednak jej dezynfekcja jest trudniejsza. Ponadto, rolki zwykle powodują nieprzyjemne odczucia u przenoszonego pacjenta. Nie byłyby też najlepszą opcją do przenoszenia pacjentów, których waga przekracza 160 kg. System transferu dmuchany ma znacznie lepszą nośność i może być stosowany u ciężkich pacjentów o wadze do 500 kg. Pomimo swoich zalet, przenośniki dmuchane są nadal znacznie droższe niż rolkowe.
Planując nowy blok operacyjny lub modernizację istniejącego, często rozważa się posiadanie stacjonarnego systemu (śluzy) do przekładania pacjentów. Główne zalety tego rozwiązania są następujące:
• nie jest konieczne podnoszenie pacjenta podczas przekładania między różnymi powierzchniami
• bardziej „ludzka” obsługa, zwiększone bezpieczeństwo pacjenta
• pielęgniarki pracują efektywnie, nie zużywając nadmiernej energii i nie nadwyrężając mięśni i stawów
• strefa czysta i brudna bloku operacyjnego zostaje jasno oddzielona
Wadą stacjonarnej śluzy do przekładania pacjenta jest konieczność posiadania odpowiedniej powierzchni i przygotowania infrastruktury. Przekładanie pacjenta trwa dłużej w porównaniu do rozwiązań mobilnych. Nadal konieczna jest obecność minimum dwóch opiekunów. Z finansowego punktu widzenia stałe stanowiska transferu pacjentów wymagają wyższych nakładów budżetowych na etapie inwestycji oraz w trakcie eksploatacji.
Mobilny system do przekładania pacjentów
Rozwiązaniem pośrednim, które eliminuje konieczność dźwigania pacjenta, ale nie wymaga ingerencji w architekturę bloku operacyjnego, jest mobilny system transferu pacjentów ALVO Transpa. Mobilna konstrukcja systemu pozwala na użycie go w dowolnym miejscu w szpitalu, szczególnie tam, gdzie niemożliwe jest zainstalowanie śluzy stacjonarnej. Jedynym warunkiem jest posiadanie wystarczającej przestrzeni do manewrowania wózkiem, ale nie większej niż w przypadku konwencjonalnego łóżka szpitalnego.
Mobilne rozwiązanie do przekładania pacjentów ALVO Transpa oparte jest na konstrukcji wózka z ruchomą taśmą, który umożliwia płynne przemieszczanie pacjentów poprzez przesuwanie ich na i ze stołu operacyjnego lub łóżka szpitalnego. Taśmę rolkową można łatwo zdezynfekować. System może być przewożony przez jedną osobę, ponieważ jest wspomagany silnikiem elektrycznym. Inny członek personelu asystuje wyłącznie w trakcie przekładania, aby zabezpieczyć głowę i kończyny pacjenta.
Mobilny system transferu pacjenta ALVO® Transpa
Wyrób stosowany w szpitalach i innych placówkach służby zdrowia w celu profilaktyki i redukcji urazów u pacjentów i personelu podczas przenoszenia pacjentów po urazach lub operacjach pomiędzy łóżkami i stołami operacyjnymi.
Podmiot odpowiedzialny – ALVO Medical Sp. z o.o.
1. American Nurses Association Backgrounder, 2011 ANA Health & Safety Survey: Hazards of the RN work environment.
2. Effects of patient-handling and individual factors on the prevalence of low back pain among nursing personnel. Research Article: Samaei, Seyed Ehsana; b | Mostafaee, Maryamc | Jafarpoor, Hasanalia | Hosseinabadi, Majid Bagherid, Journal: Work, vol. 56, no. 4, pp. 551-561, 2017
3. Bureau of Labor Statistics. Industry Injury and Illness Data (2007). http://www.bls.gov/iif/oshwc/osh/case/ostb1942.pdf. Accessed October 15, 2013